آرتروز ستون فقرات : هر آنچه که باید در مورد آن بدانید!
آرتروز ستون فقرات یکی از شایع‌ترین انواع آرتروز است و یک بیماری دژنراتیو و غیر التهابی است. ناراحتی عمدتاً در ناحیه ستون فقرات گردنی و کمری ایجاد می‌شود. علت آن سایش غضروف مرتبط با افزایش سن و فشار نامناسب روی مفاصل است.
آرتروز ستون فقرات چیست؟
اصطلاح فنی استئوآرتریت ستون فقرات اسپوندیلوز دفورمانس است. این اصطلاح یک اصطلاح جمعی برای تغییرات دژنراتیو در ستون فقرات است. این اصطلاح در ادبیات متناقض استفاده می‌شود، اما در نهایت همیشه به معنای تغییر دژنراتیو در بخش‌هایی از ستون فقرات است. به طور معمول، تغییرات دژنراتیو در ستون فقرات با به اصطلاح اسپوندیل آرتروز شروع می‌شود. اسپوندی آرتروز، آرتروز مفاصل کوچک ستون فقرات است (که اغلب مفاصل فاست نیز نامیده می‌شود). اگر اسپوندیل آرتروز علامت دار دارید یعنی اگر کسی از درد و شکایات دیگر رنج می‌برد دچار سندرم فاست شده است. آرتروز مفاصل مهره‌ای یک بیماری دژنراتیو است، یعنی در اثر ساییدگی و پارگی ایجاد می‌شود.
چه کسی در معرض خطر آرتروز ستون فقرات است؟
استئوآرتریت ستون فقرات می‌تواند هر یک از ما را تحت تاثیر قرار دهد. استئوآرتریت ستون فقرات زنان را بیشتر از مردان مبتلا می‌کند. مانند هر آرتروز دیگر، خطر ابتلا به این بیماری با افزایش سن افزایش می‌یابد. فرآیندهای آرتریت تقریباً در هر بیمار بالای ۶۰ سال در ناحیه تحتانی ستون فقرات، یعنی ستون فقرات کمری (LWS) قابل مشاهده است. در ۴۰ درصد موارد بالای ۴۰ سال، کمردرد ناشی از آرتروز در این ناحیه است. در مقابل، این رقم برای افراد زیر ۴۰ سال تنها ۱۵ درصد است.
بیش از ۹۰ درصد افراد بالای ۶۰ سال به بیماری اسپوندیل آرتروز مبتلا هستند. با این حال، کمتر از یک چهارم افراد مبتلا نیز علائم یا مشکلاتی دارند. بنابراین اکثریت آرتروز ستون فقرات دارند، اما هیچ علامتی ندارند. آرتروز مهره‌ای تنها یکی از چندین فرآیند دژنراتیو در ستون فقرات است. سه بیماری زیر اغلب با آرتروز همراه هستند:
کندروز
یک علامت معمولی از دست دادن مایع در دیسک‌های بین مهره‌ای است. این منجر به کاهش ارتفاع بین بدنه‌های مهره می‌شود. دیسک‌های بین مهره‌ای با خون تامین نمی‌شوند، اما مواد مغذی از طریق انتشار تامین می‌شوند. از دست دادن مایعات منجر به کمبود مواد مغذی و کاهش خاصیت ارتجاعی می‌شود. ترک‌ها و شکاف‌ها ظاهر می‌شوند. در اصطلاح فنی، به آن غضروف بین مهره‌ای می‌گویند.
استئوکندروز
ساییدگی و پارگی دیسک‌های بین مهره‌ای باعث افزایش بار روی بدنه مهره‌ها می‌شود. این به اصطلاح اسکلروز زیر سطح غضروف است. استئوکندروز براساس تغییرات دژنراتیو در دیسک‌های بین مهره‌ای و مهره‌ها است. در این بیماری، تبدیل غضروف به استخوان که در واقع بخشی از فرآیند رشد طبیعی است، مختل می‌شود.
اسپوندیلوز
برای جبران کاهش ثبات، ضایعات استخوانی یا چسبندگی ایجاد می‌شود. استخوان یا بدنه مهره شکل خود را تغییر می‌دهد. و منجر به محدودیت حرکتی و حتی سفت شدن ستون فقرات می‌شود. به آن اسپوندیلوز دفورمانس نیز گفته می‌شود.
چرا به آرتروز ستون فقرات مبتلا می‌شویم؟
علل متعدد و متنوع است. در حالی که در گذشته استرس و اضافه وزن بیشتر به عنوان علت ذکر می‌شد، مطالعات جدیدتر نشان می‌دهد که هم ژنتیک و هم وجود برخی هورمون‌ها (به ویژه از بافت چربی) تأثیر منفی بر سلول‌های غضروفی دارد.
به طور کلی می‌توان به عوامل خطر زیر اشاره کرد
- استعداد خانوادگی
- چاقی و اختلالات متابولیک
- عدم تعادل یا عدم تعادل هورمونی
- اضافه بار مکانیکی ثابت (به دلیل ورزش‌های رقابتی مانند فوتبال)
- اختلالات رشدی (مانند دیسپلازی هیپ)
- رشد بد پس از شکستگی استخوان
- آسیب قبلی
چگونه تشخیص دهیم که آرتروز ستون فقرات داریم؟
عواقب آرتروز ستون فقرات می‌تواند کشش دردناک در پشت باشد. علائم معمولی افزایش بی تحرکی و سفتی در پشت است. برای اینکه بتوانید علائم را به درستی تعیین کنید، مهم است که بدانید کدام ناحیه از ستون فقرات تحت تأثیر قرار گرفته است.
ستون فقرات گردنی
درد گردن و شانه می‌تواند زمانی رخ دهد که ستون فقرات گردنی تحت تاثیر قرار گرفته باشد. این درد اغلب یک طرفه است. آنها می‌توانند به بالای بازو و پشت سر تابش کنند. علاوه بر این، محدودیتی در تحرک سر وجود دارد که برای این ناحیه مشخص است. همچنین می‌تواند دچار سرگیجه یا صدای زنگ در گوش خود شوید.
ستون فقرات کمری
اگر ستون فقرات کمری، یعنی ناحیه تحتانی ستون فقرات تحت تاثیر قرار گرفته باشد، علت اصلی کمردرد است که در یک یا هر دو طرف احساس می‌شود. این درد اغلب در طول اولین حرکت به عنوان درد شروع بعد از استراحت طولانی‌تر یا پس از انجام فعالیت‌ها بروز می‌کند. این درد می‌تواند به باسن و ران‌ها و ساق پا منتشر شود.
علائم معمول آرتروز ستون فقرات عبارتند از
- تنش دردناک در پشت،
- افزایش بی حرکتی و سفتی
- درد یک طرفه گردن، شانه یا کمر
پزشک چگونه می‌تواند آرتروز ستون فقرات را تشخیص دهد؟
تشخیص آرتروز مهره‌ای بر اساس ترکیبی از تاریخچه، معاینه بالینی و روش‌های تصویربرداری است. یک آزمایش آزمایشگاهی نیز می‌تواند انجام شود. در مصاحبه سابقه پزشکی ثبت می‌شود و در مورد علائم فعلی سؤال می‌شود. علاوه بر این، پزشک در مورد بیماری‌های قبلی موجود، موارد آرتروز در خانواده، حرفه بیمار و داروهایی که بیمار به طور منظم مصرف می‌کند، اطلاع پیدا می‌کند. در رابطه با آرتروز مهره‌ای، پزشک در مورد بی‌حسی یا کاهش قدرت نیز سوال می‌کند.
معاینه بالینی
معاینه بالینی برای ثبت اطلاعات عمومی مانند سن، قد و وزن است. سپس بیمار اسکن می‌شود و از او خواسته می‌شود تا حرکات خاصی را انجام دهد تا پزشک بتواند تصوری از بارگذاری نادرست داشته باشد. علاوه بر این، پزشک خود حرکات فردی را بررسی می‌کند. محل دقیق مفصل مهره‌ای که تحت تاثیر آرتروز قرار گرفته است، هدف این معاینه است.
اشعه ایکس
اشعه ایکس مهم‌ترین سرنخ‌ها را در مورد تغییرات آرتریت ارائه می‌دهد. غضروف ساییده شده به بهترین وجه توسط فضای مفصلی باریک بین مفاصل مهره‌ای تشخیص داده می‌شود. اما پزشک همچنین می‌تواند از اشعه ایکس برای شناسایی بی‌نظمی‌ها در سطوح مفصلی و ناهنجاری‌ها یا چسبندگی‌های استخوانی (استئوفیت) استفاده کند. جابجایی بدنه‌های مهره‌ها نیز می‌تواند قابل مشاهده باشد، به خصوص در ناحیه ستون فقرات کمری.
توموگرافی کامپیوتری
توموگرافی کامپیوتری می‌تواند تصویر واضح‌تری از وضعیت مفصل مهره ارائه دهد و تشخیص را تایید کند توموگرافی رزونانس مغناطیسی همچنین یک نمای کلی از کل ستون فقرات کمری را امکان پذیر می‌کند، به طوری که تمام فضاهای دیسک بین مهره‌ای نیز نمایش داده می‌شود. این دو روش همچنین کیست‌هایی را که می‌توانند روی مفاصل ایجاد شوند، نشان می‌دهند.
آرتروز ستون فقرات چگونه درمان می‌شود؟
در زمینه درمان محافظه کارانه آرتروز ستون فقرات، بیش از همه از اقدامات فیزیوتراپی استفاده می‌شود. اینها به تحرک بیمار و تقویت و کشش عضلات او کمک می‌کنند. تنظیم شرایط زندگی، به عنوان مثال کاهش چاقی یا تغییر رژیم غذایی، می‌تواند به بهبود کمک کند. از فیزیوتراپی نیز می‌توان برای تسکین درد استفاده کرد، به عنوان مثال به صورت الکتروتراپی. برای حمایت از درمان می‌توان از داروها استفاده کرد. آماده سازی‌های معمول شامل داروهای ضد التهاب و مسکن مانند ایبوپروفن یا دیکلوفناک است.
دیدگاه کاربران