دیسک گردن ، علل و علائم و راه های تشخیص و درمان

دیسک گردن از جمله دردهای شدیدی است که ممکن است به دلیل عوامل مختلفی در افراد به وجود آید. این بیماری را فتق و یا بیرون زدگی دیسک نیز می گویند. هنگامی که به هر دلیلی ماده ی ژله ای یا غضروفی میان مهره های گردن که سبب اتصال این مهره ها روی یکدیگر شده اند دچار بیرون زدگی شود یا از این فاصله خارج شود آن را دیسک گردن می گویند.
این عارضه ممکن است شدید و گاه مختصر باشد. شدت درد ناشی از دیسک گردن ممکن است گاه به قدری زیاد باشد که حتی اجازه خواب راحت به فرد بیمار را ندهد. در مواردی هم به حدی گذرا و مختصر است که حتی ممکن است بدون انجام هیچ عمل خاص و بدون مصرف دارویی برطرف شود. در این مطلب می خواهیم مطالب کامل و جامعی راجع به دیسک گردن و علل و عوامل و راه های تشخیص و درمان آن در اختیار شما قرار دهیم. در ادامه با ما همراه شوید.

راه و روش های تشخیص دیسک گردن

قبل از هر چیزی بهتر است ابتدا با راه و روش تشخیص صحیح دیسک گردن آشنا شویم چرا که ممکن است درد گردن ناشی از یک موضوع دیگر باشد و خود به خود درمان شود یا مثلا به علت بد خوابیدن و حتی بالشت نامناسب یا یک چرخش ناگهانی گردن رخ داده باشد و نهایتا دو سه روز بعد خود به خود برطرف گردد.  راه های تشخیص :
۱. معاینه توسط پزشک متخصص
در این روش ضروری است که حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید. در ابتدا پزشک متخصص با یک معاینه ی سطحی و فیزیکی و بدون دستگاه خاصی سعی می کند نوع بیماری را تشخیص دهد.
۲. اسکن ام آر آی (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی)
دومین راه تشخیص این بیماری انجام تست اسکن ام آر آی است که پس از ارائه ی نتیجه ی آزمایش به پزشک متخصص، می توان از دیسک بودن یا نبودن یا نوع دقیق بیماری مطلع شد.
۳.پرتونگاری یا سی تی اسکن
سومین راه تشخیص نوع دقیق بیماری گردن، مراجعه به آزمایشگاه سی تی اسکن و انجام پرتونگاری است. در این روش نیز نتیجه ی آزمایش توسط پزشک متخصص بررسی و نتیجه ی نهایی به بیمار اطلاع داده می شود.
۴. انجام آزمایش میلوگرام
شاید اسم این روش را کمتر شنیده باشید. در این روش پزشکان با تابش اشعه ی ایکس به نقاط خاص گردن و همچنین تزریق نوعی دارو یا پماد مخصوص به نواحی مختلف گردن و تشخیص انواع فشارهای عصبی روی گردن و نخاع، قادر به تشخیص دقیق نوع بیماری گردن خواهند بود.

علل ابتلا به دیسک گردن

یکی از سوالاتی که ممکن است در ذهنتان پیش آید این است که اصلا علت ایجاد دیسک گردن و ابتلای افراد به این نوع درد چیست؟ این عارضه علل و عوامل مختلفی دارد که در زیر به برخی از آن ها به طور خلاصه اشاره خواهیم کرد.

۱. صدمات ناشی از تصادفات
در بسیاری از تصادفات، مهره های ستون فقرات یا مهره های گردن دچار جابجایی و یا فتق دیسک می شود که درد شدید و ناگهانی در شخص ایجاد می کند.

۲. صدمات ناشی از ورزش های سنگین
بعضی اوقات ورزشکاران اقدام به انجام و اجرای ورزش های سنگین یا فوق سنگین می کنند و در برخی مواقع نیز ممکن است ورزشی سنگین در رابطه با گردن انجام دهند که منجر به کشیدگی شدید و دور شدن مهره های گردن و نهایتا فتق دیسک شود.

۳.فرسایش دیسک های گردن بخاطر پیری
یکی از دردهایی که در پیری و سنین بالا ممکن است به سراغ افراد بیاید دردهای ستون فقرات و همچنین دیسک گردن می باشد. هر شخصی در طی زندگی و به مرور زمان ممکن است کارهای سبک یا سنگینی انجام دهد که منجر به فرسایش آهسته و تدریجی دیسک های گردن شود. این موضوع در سنین بالاتر منجر به ایجاد دردهای شدید در ناحیه گردن خواهد شد که از جمله موارد ابتلا به دیسک گردن به شمار می آید.

۴. اشتغال به مشاغل سنگین و طاقت فرسا
برخی مشاغل به گونه ای هستند که به مرور زمان منجر به سایش یا فرسایش دیسک های ستون فقرات به ویژه در ناحیه گردن می شوند. در مواردی حتی رانندگی طولانی یا پشت میزنشینی طولانی هم می تواند پس از مدت های زیاد و یا سال ها بعد منجر به دیسک گردن در فرد شود.

۵.یک حرکت ناگهانی و سریع
در برخی مواقع ممکن است فرد به دلیل یک چرخش ناگهانی گردن و یا خم شدن زیاد و راه رفتن نیز دچار دیسک گردن شود که بهتر است در این مواقع جهت تشخیص صحیح درد و نوع آن به پزشک متخصص مراجعه نمود.

علائم و نشانه های دیسک گردن

دیسک گردن دارای علائم متفاوتی است که در زیر به طور خلاصه به بخشی از آن ها اشاره می کنیم:
۱.احساس دردهای شدید در گردن
۲.احساس صعف در عضله دلتایی سرشانه
۳.احساس درد در شانه ها و کتف
۴.احساس بی حسی،سوزش و خارش انگشتان دست
۵.بروز ضعف و اختلال در کنترل و گرفتن اجسام در دست

راه های درمان

خوشبختانه امروزه به دلیل پیشرفت های چشمگیر در حوضه های مختلف درمانی و پزشکی و همچنین تجهیز دستگاه های تشخیص و درمان پزشکی، جهت درمان دیسک گردن راه های فراوانی پیش روی بیمار قرار گذاشته اند. البته توجه داشته باشید که پیش از انجام و طی هرگونه راه و روش درمانی پیشنهاد و توصیه اکید می کنیم که به پزشک متخصص مراجعه داشته باشید.
در ادامه با مهم ترین و رایج ترین راه های درمان دیسک گردن به طور مختصر اشاراتی خواهیم داشت.

مصرف دارو و استراحت

اولین راه درمان دیسک گردن به تشخیص پزشک متخصص، مصرف دارو در زمان های منظم و مشخص است. گاه پمادهای مخصوص ماساژ گردن و همچنین یک گردن بند طبی پنبه ای و مخصوص بستن و ثابت نگه داشتن گردن و نهایتا استراحت مطلق به بیمار تجویز می شود.
در این روش در صورتی که مشکل دیسک گردن جزئی و سطحی و مختصر باشد، معمولا مشکل کمتر از دو سه هفته و نهایتا ممکن است یک ماهه برطرف شود ولی در صورت حاد بودن ممکن است حتی چندین ماه یا سال هم زمان نیاز داشته باشد. طبیعتا مصرف دقیق داروها و انجام اعمال توصیه شده پزشکی به همراه استراحت مطلق می تواند روند درمان را تسریع بخشد و مدت درمانی را کاهش دهد.

عمل جراحی

در مواردی که سایر درمان های رایج موثر واقع نمی شود و یا میزان درد در فرد بسیار بالاست و بیماری نیز بسیار حاد است، پزشک و جراح متخصص اقدام به انجام عمل جراحی باز روی مهره های گردن بیمار می کند. این عمل اغلب چند ساعت طول می کشد. فراموش نشود که روند بازیابی بهبود کامل در ناحیه گردن ممکن است حتی ماه ها پس از عمل هم زمان ببرد که این موضوع به عملکرد جراح و همچنین شدت بیماری و میزان استراحت بیمار دارد.
عمل جراحی دیسک گردن هم می تواند از جلو گردن و هم از ناحیه ی پشتی آن انجام شود و این موضوع به تشخیص پزشک و جراح متخصص تعیین می شود. این نوع جراحی جهت خارج کردن دیسک میان مهره ای انجام می شود.

ورزش و فیزیوتراپی

از دیگر روش های درمان دیسک گردن می توان به انجام ورزش های مخصوص و گذراندن دوره های فیزیوتراپی اشاره کرد. در این روش شخص بیمار در طی روز و هفته اقدام به اجرا و انجام یک سری ورزش های نسبتا سبک و مخصوص گردن و البته به دستور فیزیوتراپیست می نماید. در این روش هم ممکن است پزشک فیزیوتراپیست به بیمار علاوه بر توصیه ورزش های مخصوص، مالش و استفاده از یک نوع پماد برای گردن را نیز تجویز کند.
بخشی از درمان به روش فیزیوتراپی شامل انجام ورزش ها و نرمش های تقویتی به دستور پزشک است. در این روش همچنین ورزش های مخصوص ستون فقرات، دیسک های گردن و همچنین شانه ها و کتف بیمار توصیه خواهد شد. جالب است بدانید که امروزه روش درمانی ورزشی یوگا نیز به کمک درمان دیسک گردن آمده است.

تزریق استروئید

گاه به دلایل مختلف ممکن است پزشک متخصص اقدام به تزریق استروئید به میان مهره ها و در جایگاه دیسک ها نماید. در این روش پزشک با یک فلوروسکوپی، استروئید را به بافت های میان مهره ای بیمار تزریق می کند تا مقداری از درد ناشی از مهره های روی هم را در وی کاهش دهد.
البته توجه داشته باشید که در صورتی که گردن بیمار دچار فتق کامل شده باشد انجام تزریق استروئید هیچ تاثیری در درمان بیماری نخواهد داشت و حتی ممکن است سبب تسکین درد نیز نشود.
اغلب روند و فرآیند تزریق استروئید طی چهار پنج روز صورت می گیرد و به طور موقت در تسکین درد ناشی از دیسک گردن موثر است اما درمان قطعی و برطرف کننده کل بیماری نیست و اغلب در مواقعی که شخص بیمار تحمل دردهای فعلی را ندارد و هنوز اقدام به عمل جراحی هم نکرده است انجام می شود.

درمان دیسک گردن با لیزر

در درمان دیسک گردن با لیزر هیچگونه عمل جراحی بازی روی گردن بیمار انجام و اجرا نمی شود، تنها توسط دستگاه مخصوص، پرتوهای لیزر به نقاط مخصوص از گردن و دیسک ها تابیده می شود. این روش یکی از کم تهاجمی ترین روش های درمان دیسک گردن به شمار می آید. البته در این مورد یک برش مختصر و کمتر از یک اینچ در ناحیه دچار مشکل ایجاد می کنند و با لیزر مابقی کار را انجام می دهند.
یکی از مزایای درمان لیزری دیسک گردن، تسریع روند درمان و بهبودی است و همچنین عوارض کمتری نسبت به سایر درمان ها و جراحی ها به دنبال خواهد داشت. امروزه روش درمان دیسک با لیزر به دلایلی که بیان شد بیش از پیش رواج یافته است و توسط بسیاری از پزشکان متخصص نیز توصیه می شود.

طب سنتی و گیاهان دارویی

در طب سنتی نیز گیاهان و نسخه های زیادی جهت درمان دیسک گردن و دردهای گردنی تجویز شده است که در ادامه به برخی از مهم ترین و رایج ترین آن ها می پردازیم. در روش نخست، مصرف کلشی‌سین است که از گل های زعفران در فصل پاییز به دست می آید. این دانه ها را کوبیده و در آخر در هر ۲ ساعت یک نوبت یعنی نیم میلی گرم از این پودر را مصرف نمایید.
دومین نسخه گیاهی که برای دیسک گردن تجویز نموده اند مالیدن پماد قوی فلفل قرمز به نقاط آسیب دیده گردن و ستون فقرات است. دقت داشته باشید که پس از استفاده از این پماد گیاهی حتما دست هایتان را با آب و صابون بشویید تا اشتباها دست فلفلی به چشمانتان نزنید.

تزریق گاز اوزون

اوزون تراپی یا درمان دیسک گردن با تزریق گاز اوزون نیز یکی دیگر از جدیدترین راه های درمان دیسک و دردهای گردن به شمار می آید که طی سال های اخیر رونق فراوانی یافته است. البته توجه داشته باشید که این روش در هر شرایطی و هر میزان از بیماری انجام نمی شود و به عبارتی همیشه توصیه نمی شود.
در روش درمان دیسک گردن با اوزون، پزشک متخصص یا جراح اقدام به تزریق گاز اوزون به میان مهره ها یا همان دیسک ها می کند. اوزون همان گاز دارای سه اتم اکسیژن می باشد. تزریق گاز اوزون به دیسک گردن در بسیاری مواقع موثر واقع شده است و حتی گاه تزریق مقدار اندک گاز اوزون نیز می تواند منجر به بهبودی شخص بیمار شود.

سخن نهایی

در این مطلب آموختیم که مهره های ستون فقرات و گردن به دلایل مختلف ممکن است دچار فرسایش، فتق و یا دیسک و بیرون زدگی شوند که طبیعتا دردهای متفاوتی در نواحی گردن و کمر به وجود می آورد. در این مطلب به هفت راه درمان دیسک گردن اشاره نمودیم. فراموش نکنید که روش درمان موثر در هر فردی متفاوت است و تشخیص این موضوع فقط توسط جراح ستون فقرات امکان پذیر است.