انسفالیت مغزی چیست ؟ هر آنچه باید درباره این التهاب مغزی بدانید!
انسفالیت (encephalitis) به التهاب بافت مغز گفته می‌شود. از شایع‌ترین علت آن عفونت‌های ویروسی می‌باشد. در موارد نادر می تواند توسط باکتری‌ها یا حتی قارچ‌ها ایجاد شود.
انسفالیت دو نوع اصلی دارد : اولیه و ثانویه. انسفالیت اولیه زمانی اتفاق می افتد که ویروس مستقیماً مغز و نخاع را آلوده کند. انسفالیت ثانویه زمانی اتفاق می‌افتد که عفونت در جای دیگری از بدن شروع شود و سپس به مغز شما منتقل شود.
انسفالیت یک بیماری نادر و در عین حال جدی است که می تواند زندگی فرد را تهدید کند. در صورت بروز علائم انسفالیت مغزی باید سریعاً با پزشک خود تماس بگیرید. در ادامه بررسی خواهیم کرد که آیا انسفالیت مغزی کشنده است ؟
علائم انسفالیت چیست؟
علائم انسفالیت مغزی ممکن است از خفیف تا شدید باشد. علائم خفیف عبارتند از:
- تب
- سردرد
- استفراغ
- گرفتگی گردن
- بی حالی (خستگی)
علائم شدید انسفالیت مغزی عبارتند از:
تب ۱۰۳ درجه فارنهایت (۳۹.۴ درجه سانتیگراد) یا بالاتر
- گیجی
- خواب آلودگی
- توهم
- انجام حرکات کند
- کما
- تشنج
- حساسیت به نور
- بیهوشی
نوزادان و کودکان خردسال علائم متفاوتی از خود نشان می دهند. اگر فرزند شما یکی از موارد زیر را تجربه کرد فوراً با پزشک تماس بگیرید:
- استفراغ
- فونتانل برآمده
- گریه مداوم
- سفتی بدن
- کم اشتهایی
چه عواملی باعث انسفالیت مغزی می‌شوند؟
بسیاری از ویروس‌های مختلف می توانند باعث انسفالیت مغزی شوند. دسته بندی علل انسفالیت مغزی در ۳ گروه است: ویروس های رایج ، ویروس های دوران کودکی و ویروس های آربوویروس.
ویروس های رایج
رایج ترین ویروسی که در کشورهای پیشرفته باعث انسفالیت می شود ، هرپس سیمپلکس است. ویروس تبخال به طور معمول از طریق یک عصب به پوست منتقل می شود ، جایی که باعث زخم سرد می شود. با این حال ، در موارد نادر ، ویروس به مغز منتقل می شود.
این شکل از انسفالیت معمولاً بر لوب تمپورال ، بخشی از مغز که حافظه و گفتار را کنترل می کند ، تأثیر می گذارد. همچنین می تواند بر لوب پیشانی ، بخشی که احساسات و رفتار را کنترل می کند ، تأثیر بگذارد. انسفالیت مغزی ناشی از تبخال خطرناک است و می تواند منجر به آسیب شدید مغزی و مرگ شود. سایر ویروس های رایج که می توانند باعث انسفالیت شوند عبارتند از:
- اوریون
- ویروس اپشتین بار
- اچ آی وی
- سیتومگالوویروس
ویروس‌های دوران کودکی
واکسن ها می توانند از ویروس های کودکی که در گذشته باعث ایجاد انسفالیت مغزی می شوند جلوگیری کنند. بنابراین ، این نوع ورم مغزی امروزه نادر است. برخی از ویروس های دوران کودکی که می توانند باعث انسفالیت شوند عبارتند از:
- آبله مرغان (بسیار نادر)
- سرخک
- سرخچه
آربو ویروس‌ها
آربو ویروس ها ویروسهایی هستند که توسط حشرات حمل می شوند. نوع آربو ویروس منتقل شده به حشره بستگی دارد. در زیر انواع مختلف آروب ویروس ها آورده شده است:
- انسفالیت کالیفرنیا از طریق گزش پشه انتقال می‌یابد و عمدتا کودکان را درگیر می‌کند. علائم کمی ایجاد می‌کند.
- انسفالیت سنت لوئیس در نواحی میانه غرب و ایالت های جنوبی رخ می دهد. این یک ویروس خفیف است و علائم کمی ایجاد می کند.
- ویروس نیل غربی اغلب در آفریقا و خاورمیانه یافت می شود. با این حال ، ممکن است در ایالات متحده رخ دهد. معمولاً نسبتاً خفیف است و علائم شبیه آنفولانزا ایجاد می کند. با این حال ، این می تواند در میان افراد مسن و افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف کشنده باشد.
- آنسفالیت کلرادو (تب کنه کلرادو نیز نامیده می شود) توسط کنه چوبی ماده منتقل می‌شود. این یک بیماری خفیف است و بیشتر افراد به سرعت بهبود می یابند.
- انسفالیت اسب شرقی توسط پشه‌ها پخش می‌شود. هم انسان و هم اسب را تحت تأثیر قرار می‌دهد. اگرچه نادر است ، اما میزان مرگ و میر آن ۳۳ درصد است.
- بیماری جنگل کیاسانور از طریق گزش کنه منتقل می‌شود. افراد همچنین می توانند با نوشیدن شیر خام از بز ، گوسفند یا گاو آن را دریافت کنند. شکارچیان ، مسافران و کشاورزان بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.
عوامل خطر انسفالیت مغزی چیست؟
گروه هایی که بیشتر در معرض خطر انسفالیت مغزی هستند:
- افزایش سن
- کودکان زیر ۱ سال
- افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند
- اگر در منطقه ای که پشه ها یا کنه ها رایج است زندگی کنید ممکن است خطر ابتلا به انسفالیت نیز بیشتر باشد. پشه ها و کنه ها می توانند ویروس هایی را ایجاد کنند که باعث انسفالیت می شوند. شما بیشتر در معرض ابتلا به انسفالیت در تابستان یا پاییز هستید که این حشرات بیشتر فعال هستند.
- اگرچه واکسن MMR (سرخک ، اوریون ، سرخچه) از لحاظ ایمنی و موثر سابقه طولانی دارد ، اما در موارد نادر باعث آنسفالیت مغزی شده است. تقریباً از هر ۳ میلیون کودک که واکسن دریافت می کنند ، ۱ نفر به آنسفالیت مبتلا می شود.
چگونه انسفالیت تشخیص داده می شود؟
پزشک ابتدا از شما درباره علائم شما سوال می‌کند. در صورت مشکوک بودن به انسفالیت مغزی، ممکن است آزمایشات زیر را انجام دهند.
تصویربرداری از مغز با سی تی اسکن یا MRI
CT اسکن و MRI تغییرات در ساختار مغز را تشخیص می‌دهند. برخی ویروس ها تمایل دارند که مناطق خاصی از مغز را تحت تأثیر قرار دهند. مشاهده اینکه چه قسمت‌هایی از مغز شما تحت تأثیر قرار گرفته است می‌تواند به شما در تعیین نوع ویروس کمک کند.
الکتروانسفالوگراف (EEG)
EEG برای ثبت فعالیت مغز از الکترودها (دیسک های کوچک فلزی با سیم) متصل به پوست سر استفاده می کند.
آزمایش خون
آزمایش خون می تواند نشانه هایی از عفونت ویروسی را نشان دهد.
نمونه برداری از مغز
در بیوپسی مغز ، پزشک نمونه های کوچکی از بافت مغز را برای آزمایش عفونت خارج می‌کند. این روش به ندرت انجام می شود زیرا خطر عوارض زیادی وجود دارد. این کار معمولاً فقط درصورتی انجام می شود که پزشکان نتوانند علت تورم مغز را تشخیص دهند یا اگر درمان جواب نمی‌دهد.
عوارض انسفالیت مغزی چیست؟
بیشتر افرادی که مبتلا به انسفالیت شدید تشخیص داده می شوند ، عوارضی را تجربه می کنند. عوارض ناشی از آنسفالیت مغزی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- از دست دادن حافظه
- تغییرات رفتاری / شخصیتی
- صرع
- خستگی
- ضعف جسمی
- ناتوانی ذهنی
- عدم هماهنگی عضلات
- مشکلات بینایی
- مشکلات شنوایی
- اختلالات گفتاری
- تنگی نفس
- مرگ
- کما
عوارض بیشتر در گروه های خاصی ایجاد می شود ، مانند:
- بزرگسالان
- افرادی که علائمی شبیه کما داشته اند
- افرادی که بلافاصله تحت درمان قرار نگرفتند
آیا انسفالیت مغزی کشنده است؟
طول عمر بیماران انسفالیت مغزی به شدت التهاب بستگی خواهد داشت. در موارد خفیف انسفالیت ، التهاب ظرف چند روز برطرف می شود. برای افرادی که موارد شدید دارند ممکن است هفته ها یا ماه ها بهتر شود تا بهتر شوند. گاهی اوقات می تواند باعث آسیب دائمی مغز یا حتی مرگ شود.
افراد مبتلا به التهاب مغزی نیز ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
- فلج
- از دست دادن عملکرد مغز
- مشکلات گفتار ، رفتار ، حافظه و تعادل
بسته به نوع و شدت انسفالیت ، ممکن است لازم باشد درمان اضافی انجام شود ، از جمله این درمان‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فیزیوتراپی
- کاردرمانی
- گفتاردرمانی
- روان درمانی
آیا می توان از انسفالیت مغزی پیشگیری کرد؟
- انسفالیت همیشه قابل پیشگیری نیست ، اما می‌توانید با واکسیناسیون برای ویروسهایی که می توانند باعث انسفالیت شوند ، خطر ابتلا را کاهش دهید.
- در مناطقی که پشه و کنه رایج است ، از مواد دفع حشرات استفاده کنید و لباس آستین بلند و شلوار بپوشید.
دیدگاه کاربران