علائم دیسک کمر خطرناک

فتق دیسک کمر، زمانی است که هسته نرم داخلی دیسک از حلقه فیبری بیرونی خود می‌شکند. در نتیجه، دیسک بین مهره‌ای تغییر شکل می‌دهد، موقعیت خود را تغییر می‌دهد، بر روی اعصاب ناشی از نخاع فشار می‌آورد و درد شدید ایجاد می‌شود. بدن انسان دارای ۲۳ دیسک بین مهره‌ای است. در داخل، این‌ها از هسته ژلاتینی (nucleus pulposus) تشکیل شده‌اند که مانند یک بالشتک ژل عمل می‌کند. اطراف آن را یک حلقه سخت از الیاف (anulus fibrous) احاطه کرده است که دیسک را در جای خود نگه می‌دارد. با افزایش سن، دیسک بین مهره‌ای کمتر و کمتر قابلیت ارتجاعی پیدا می‌کند و کمتر قادر به ذخیره آب است. این خطر پارگی حلقه فیبری، برآمدگی هسته ژلاتینی به سمت بیرون و بروز فتق دیسک را افزایش می‌دهد. در این مقاله قصد داریم به بررسی علائم دیسک کمر خطرناک: علت، تشخیص و درمان آن بپردازیم. با ما همراه باشید.

در حدود ۹۰ درصد موارد، فتق دیسک در ناحیه ستون فقرات کمری (LWS) رخ می‌دهد. گاهی اوقات انتقال از قفسه سینه به ستون فقرات کمری (نفقه سینه‌ای) یا از ستون فقرات کمری به ساکروم (لومبوساکرال) نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد. تنها در حدود ۱۰ درصد موارد، فتق دیسک در ستون فقرات گردنی رخ می‌دهد.

علائم دیسک کمر خطرناک چیست؟

• درد در ناحیه کمر
• درد به پایین یک پا تابش می‌کند
• سوزن سوزن شدن در پشت، ساق پا یا باسن
• احساسات کاذب (اختلال حساسیت)
• علائم فلج، احساس ضعف در پاها
• بی اختیاری مدفوع یا ادرار
• اختلالات عملکرد جنسی (اختلال نعوظ)

علائم فتق دیسک ستون فقرات قفسه سینه

• درد شدید بالای کمر
• تشعشع درد قفسه سینه
• درد قفسه سینه یا کمر مرتبط با تنفس

شایع‌ترین دلایل فتق دیسک کمر

دیسک کمر دلایل مختلفی دارد. شایع‌ترین این دلایل عبارتند از:

• سن بالا
• اضافه وزن
• عدم ورزش
• خطای وضعیت بدن
• بار یک طرفه به عنوان مثال هنگام نشستن طولانی
• کار فیزیکی سخت
• صدمه
• سیگار کشیدن

در بیشتر موارد، فتق دیسک به دلیل ساییدگی و پارگی ناشی از افزایش سن روی دیسک است. در موارد نادر، می‌توان آسیب را به عنوان علت شناسایی کرد. دیسک بین مهره‌ای با افزایش سن خاصیت ارتجاعی کمتری پیدا می‌کند و کمتر قادر به ذخیره آب است. خطر پارگی حلقه فیبری دیسک بین مهره‌ای افزایش می‌یابد. به همین دلیل، عمدتا افراد میانسال و به ندرت افراد جوانتر دچار مشکلات دیسک بین مهره‌ای می‌شوند.

عضلات شکم و پشت ستون فقرات را حمایت و تثبیت می‌کنند. اگر این عضلات تحرک نداشته باشند، فشار بیشتری بر دیسک بین مهره‌ای وارد می‌شود. بلند کردن نادرست بارهای سنگین نیز برای دیسک بین مهره‌ای خطرناک است. چیزهای سنگین را فقط باید با پشت صاف بلند کرد، زیرا با کمر گرد هشت تا دوازده برابر وزن بر روی دیسک‌های بین مهره‌ای است.

فتق دیسک چگونه تشخیص داده می شود؟

برای تشخیص فتق دیسک، معاینه دقیق عصبی ضروری است. این تشخیص اطلاعات در مورد اعصاب محرک درد آسیب دیده ارائه می‌دهد و درمان هدفمند را امکان پذیر می‌کند. پزشک ابتدا تحرک، حساسیت و سرعت هدایت عصبی را بررسی می‌کند. به این ترتیب می‌توان تعیین کرد که آیا درد در کجا منتشر می‌شود و کدام ریشه‌های عصبی تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. پزشک معالج همچنین نبض پاهاتان را بررسی می‌کند تا اختلال گردش خون در آنجا را بررسی کند. این می‌تواند باعث دردی شبیه به فتق دیسک شود.

تحرک ستون فقرات را می‌توان بر اساس معاینه اشعه ایکس ارزیابی کرد. در طول عکس برداری با اشعه ایکس، بیمار موقعیت‌های مختلفی را به خود اختصاص می دهد، بنابراین تصاویر اشعه ایکس ستون فقرات را در حالت‌های مختلف نشان می‌دهد. روش‌های تصویربرداری مانند توموگرافی کامپیوتری (CT) و تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) نخاع و ریشه‌های عصبی را قابل مشاهده می‌کنند. ماده حاجب، که در ورید تزریق می‌شود، به پزشک امکان می‌دهد فتق دیسک را از بافت ملتهب یا تومور تشخیص دهد.

چگونه‌ می‌توان علائم دیسک کمر خطرناک را درمان کرد؟

فتق دیسک بسیار دردناک است و نیاز به مراقبت پزشکی دارد. در اینجا نکات کمک‌های اولیه را برای کاهش اندکی علائم حاد آورده‌ایم. این‌ها عبارتند از:

مسکن‌ها: مصرف مسکن از گرفتگی عضلات اطراف دیسک فتق و بدتر شدن درد جلوگیری می‌کند.

دراز بکشید و فشار را از روی ستون فقرات خود بردارید: با دراز کشیدن و بالا بردن  پاها، فشار را از روی ستون فقرات خود بردارید. برای این منظور باید زیر پاهای خود بالش یا پتو قرار دهید. اگر ستون فقرات گردنی تحت تأثیر فتق دیسک قرار گرفته باشد، می‌توانید آن را با گردن بند ثابت نگه دارید.

ایجاد آرامش با گرما: یک پد حرارتی، پچ حرارتی، بطری آب گرم یا چسب حرارتی را روی نواحی دردناک قرار دهید. گرما ماهیچه‌ها را شل می‌کند و در نتیجه آرامش را تضمین می‌کند.

چه زمانی برای فتق دیسک جراحی لازم است؟

جراحی پس از فتق دیسک در موارد زیر توصیه می‌شود:

• خطر آسیب دائمی عصبی وجود داشته باشد زیرا دیسک بین مهره‌ای آسیب دیده فشار زیادی به اعصاب وارد می‌کند که باعث بی حسی و فلج در لگن و پاها می‌شود.
• درد شدید و طولانی مدت که نمی‌توان با درمان‌های محافظه کارانه مانند دارو، فیزیوتراپی و درمان دستی کاهش داد.
• درمان جراحی می‌تواند درد را تسکین دهد و از عوارض خطرناک جلوگیری کند. اگر بعد از فتق دیسک در پا فلج وجود نداشته باشد، معمولاً نیازی به عمل نیست.