تومور کندروسارکوم چیست و چگونه درمان می‌شود؟
تومور کندروسارکوم یک تومور بدخیم است که از بافت غضروف ایجاد می‌شود. اغلب در استخوان بازو و مفصل ران صاف ایجاد می‌شود، اما موارد کندروسارکوم در ناحیه استخوان‌های لوله‌ای (استخوان‌های لوله‌ای دارای مجرای مدولر یا مجرای مغز استخوان هستند) قابل‌قبول است.
گاهی اوقات تومور کندروسارکوم در استخوان رشد می‌کند و ممکن است کانون‌های استخوانی شدن داشته باشد، به همین علت در مطالعات تشخیصی، همیشه نمی‌توان مرزهای واضح تومور از استخوان را تعیین کرد.
تومور کندروسارکوم یکی از شایع‌ترین آسیب‌شناسی‌های انکولوژیک در استخوان‌ها و مفاصل است. اغلب، سارکوم در افراد ۴۵-۸۰ ساله ایجاد می‌شود.
تحقیقات نشان می‌دهند که بیش از ۱۵ درصد بیماران قبل از شروع کندروسارکوم، بیماری مزمن استخوانی داشتند.
در مراحل اولیه، بیماری بدون علامت است و از لحظه شکل‌گیری تومور تا ظهور اولین متاستازها، بیش از پنج سال می‌گذرد. محل‌های اولیه متاستازها کبد، ریه‌ها و معده هستند. در مراحل پیشرفته، کندروسارکوم تمایل به تخریب کامل غضروف دارد.
درجه بدخیمی تومور در این بیماری نسبتاً کم است که امکان بهبودی مطلوب با تشخیص و درمان به‌موقع را فراهم می‌کند.
انواع تومور کندروسارکوم
تومور کندروسارکوم در ابتدا به دو نوع زیر تقسیم‌بندی می‌شود:
- اولیه
- ثانویه
کندروسارکوم اولیه به دو نوع دیگر تقسیم می‌شود:
- مرکزی
- محیطی
همچنین کندروسارکوم مرکزی به ترتیب در داخل استخوان و محیطی در سطح ساختارهای استخوانی قرار دارد. کندروسارکوم اولیه در مراحل اولیه به دلیل رشد آهسته تومور به‌سختی قابل تشخیص است. فقط روش‌های تصویربرداری باکیفیت بالا می‌توانند با حداقل تغییرات پاتولوژیک مقابله کنند.
کندروسارکوم اولیه یک نوع بیماری شایع است که در ۸۵ درصد موارد از کل بیماران تشخیص داده می‌شود.
یکی از ویژگی‌های متمایز کندروسارکوم ثانویه سن بیماران است:
به‌عنوان یک قاعده، این بیماری عمدتاً در بیماران در سن بازنشستگی ایجاد می‌شود. این ویژگی با بیماری‌هایی مرتبط است که باعث ایجاد کندروسارکوم – کندروما، دیسکوندروپلازی می‌شود. همچنین اغلب سرطان به دلیل کندروماتوز، بیماری Olier-Maffucci و کندروبلاستوم رخ می‌دهد.
بیماری نوع ثانویه شایع نیست و نسبت به کندروسارکوم اولیه تا حدودی کمتر است.
با درنظرگرفتن ویژگی‌های ساختار، انواع کندروسارکوم متمایز می‌شود:
- معمول
- آناپلاستیک
- clear cell chondrosarcoma
- تمایز نیافته
علاوه بر انواع سرطان، طبقه‌بندی کندروسارکوم‌ها به درجات بدخیمی تقسیم می‌شوند. بستگی به ساختار تومور و طول عمر آن دارد. با بررسی بافت‌شناسی نمونه‌ها مشخص می‌شود.
از نظر شدت می‌توان کندروسارکوم را به شکل زیردسته بندی کرد:
- بدخیمی در درجه اول، با وجود یک ماده بین سلولی متشکل از بافت غضروفی مشخص می‌شود، هیچ نشانه‌ای از گسترش وجود ندارد.
- بدخیمی درجه دو که ماده بین سلولی از نوع میکسوئید، هسته‌های بزرگ شده و تک‌چهره‌های میوتوز وجود دارد، مناطق منفرد نکروز وجود دارد.
- درجه سوم بدخیمی، ماده بین سلولی میکسوئید مشاهده می‌شود، سلول‌های زیادی با هسته‌های بزرگ شده و مناطق نکروزه گسترده وجود دارد.
دلایل ایجاد تومور کندروسارکوم
دلایل دقیق کندروسارکوم هنوز شناخته نشده است. اما تعدادی از عوامل وجود دارد که می‌تواند بر پیشرفت بیماری تأثیر بگذارد، از جمله:
- استعداد ژنتیکی (به‌خصوص اگر اگزوستوزهای متعدد در سابقه خانوادگی وجود داشته باشد، سندرم مافوچی)
- درمان نادرست یا ناقص کندروم استخوان
- فرآیندهای التهابی مزمن سیستم استخوان و غضروف
- ناهنجاری‌های رشد استخوان اسکلتی که با بیماری پاژه رخ می‌دهد.
- بیماری ویلیامز
یکی از ویژگی‌های ناخوشایند کندروسارکوم این است که در بیشتر موارد بیماری بدون علامت است. عدم وجود علائم بر تشخیص به‌موقع و درمان مؤثر تأثیر می‌گذارد.
علائم کندروسارکوم
علائم اصلی بیماری:
- ناراحتی در محل تومور که در نهایت به درد شدید تبدیل می‌شود (احساس درد عمدتاً در شب رخ می‌دهد).
- تابش درد در شانه، باسن، کمر
- تحلیل رفتن استخوان، آن را بیشتر مستعد شکستگی می‌کند.
- ادرار دردناک، وجود لخته خون در ادرار
- احساس مداوم ضعف و خستگی
- افزایش دمای بدن
به دلیل فشرده شدن انتهای عصب و رگ‌های خونی توسط تومور درحال‌رشد، تورم در مفصل مجاور ایجاد می‌شود. این باعث محدودیت حرکت می‌شود.
متاستاز یا گسترش تومور کندروسارکوم
گسترش سلول‌های سرطانی عمدتاً از نوع هماتوژن است که یعنی تومور به داخل رگ‌های خونی رشد می‌کند و سلول‌ها وارد جریان خون شده و به سایر اندام‌ها گسترش می‌یابند. شایع‌ترین محل برای متاستازها در کندروسارکوم ریه‌ها، اندام‌های شکمی و کبد است. ایجاد متاستاز در ستون فقرات نیز اغلب مشاهده می‌شود. میکرومتاستازها می‌توانند در هر قسمتی از بدن قرار گیرند.
یکی از ویژگی‌های متاستاز در کندروسارکوم، سیر کند بیماری است و براین‌اساس، تشکیل گره‌های متاستاتیک می‌تواند تنها ۳-۵ سال پس از توسعه بیماری رخ دهد. متاستازها در ۱۵ درصد بیماران سرطانی ایجاد می‌شوند.
علائم کندروسارکوم ستون فقرات
افرادی که در ستون فقرات خود دچار کندرؤسارکوم می‌شوند، اغلب درد استخوانی ثابتی را حتی در هنگام استراحت گزارش می‌کنند. درد اغلب در شب و صبح با دراز کشیدن بدتر می‌شود.
جدا از درد، کندرؤسارکوم نخاعی بر اساس محل تومور نخاعی می‌تواند علائم عصبی ایجاد کند. به عنوان مثال، کندرؤسارکوم در بالای ستون فقرات گردنی، در نزدیکی قاعده جمجمه، می‌تواند باعث سردرد، سرگیجه، دوبینی و کاهش شنوایی شود. در انتهای دیگر طیف، کندرؤسارکوم در ناحیه کمر و لگن ممکن است باعث مشکلات روده و مثانه شود.
در صورت بروز کندروسارکوم ستون فقرات، پس از تشخیص و درجه تومور، با جراح ستون فقرات خود ملاقات خواهید کرد تا در مورد مراحل بعدی صحبت کنید. کندرؤسارکوم نخاعی با توجه به محل قرارگیری آن‌ها در ستون فقرات، درمان چالش برانگیز است. تیم پزشکی شما گزینه‌های موجود را مورد بحث قرار می‌دهد و یک برنامه اقدام خاص برای شما ایجاد می‌کند.
تومور کندروسارکوم چگونه تشخیص داده می‌شود؟
معاینه اولیه توسط یک جراح انجام می‌شود که به یک فرآیند انکولوژیک مشکوک است. درهرصورت، پزشک یک مطالعه اشعه ایکس را تجویز می‌کند که وجود یک نئوپلاسم را نشان می‌دهد.
روش‌های تشخیصی کندروسارکوم:
- اشعه ایکس؛ بررسی اشعه ایکس از یک منطقه خاص، مناطق تخریب شده را نشان می‌دهد که شکل نامنظمی دارند. همچنین، بسته به محل نواحی تغییریافته، با استفاده از تصویر اشعه ایکس، می‌توان نوع بیماری را تعیین کرد: تومور مرکزی یا محیطی.
- سی‌تی‌اسکن؛ روش تحقیق شامل اسکن و تولید تصاویر لایه‌ای پردازش شده با استفاده از کامپیوتر است. تصاویر واضح و باکیفیت به شما این امکان را می‌دهد که مکان تومور، اندازه آن را تاحدامکان دقیق تجسم کنید و تعیین کنید که آیا تشکیل بدخیم دارای مرزهای واضح است یا خیر. توموگرافی کامپیوتری از دوز کمی از اشعه استفاده می‌کند که به این دلیل مطالعه به بیمار آسیبی نمی‌رساند.
- استئوسنتی گرافی؛ روش تحقیق حتی از اشعه ایکس دقیق‌تر است. این روش برای نمایش نواحی غیرطبیعی بافت استخوانی انجام می‌شود. این شامل تزریق مقدار کمی از یک عامل رادیواکتیو به ورید است. استخوان‌های آسیب‌دیده بیشتر از بافت‌های سالم این ماده را جذب می‌کنند.
- اشعه ایکس قفسه سینه؛ این روش برای تأیید تشخیص و همچنین بررسی ریه‌ها از نظر وجود متاستاز انجام می‌شود.
- بیوپسی سوزنی نفوذی؛ روش تحقیق شامل برداشتن قطعه‌ای از بافت آسیب‌دیده به‌منظور بررسی بافت‌شناسی بیشتر است.
کندروسارکوم چگونه درمان می‌شود؟
سه نوع اصلی درمان را می‌توان برای درمان کندروسارکوم استفاده کرد:
- مداخله جراحی
- پرتودرمانی
- شیمی‌درمانی
انتخاب یک روش مؤثر درمان بستگی به نوع کندروسارکوم، درجه بدخیمی و وجود متاستاز دارد. اغلب، ترکیبی از روش‌ها را می‌توان برای درمان مؤثر کندروسارکوم استفاده کرد.
اگر اندازه تومور به ۴ سانتی‌متر نرسیده باشد، در صورت نئوپلاسم قابل عمل، درمان جراحی انجام می‌شود. اگر اندازه و گسترش تومور از اندازه تعیین‌شده بیشتر باشد، جراحان بزرگ‌ترین ناحیه ممکن را برمی‌دارند. نئوپلاسم بدخیم این امر احتمال گسترش بیشتر سرطان را کاهش می‌دهد.
در موارد بالینی به‌خصوص شدید، زمانی که نجات عضو غیرممکن است، عضو آسیب‌دیده در حین عمل قطع می‌شود.
درمان به کمک پرتودرمانی
پرتودرمانی یکی از رایج‌ترین درمان‌های کندروسارکوم است. هدف این روش تأثیر مستقیم پرتوهای یونیزان بر روی محل نئوپلاسم بدخیم است. قرارگرفتن در معرض اشعه روند گسترش تومور را کند می‌کند و سلول‌های سرطانی را از بین می‌برد. تعداد جلسات و دوزها بر اساس ویژگی‌های نوع تومور، اندازه و درجه بدخیمی توسط پزشک معالج انتخاب می‌شود.
کادر پزشکی توموکلینیک قوانین کار گروهی را رعایت می‌کنند. هر مورد بالینی به‌صورت جداگانه با مشاوره متخصصان در تخصص‌های مرتبط در نظر گرفته می‌شود. مطالعه دقیق تاریخچه و تلاش‌های مشترک امکان دستیابی به یک نتیجه مثبت از درمان را فراهم می‌کند.
پیش‌بینی کندروسارکوم
پیش‌بینی بقا و بهبودی بیماران بستگی به تشخیص به‌موقع و انتخاب صحیح درمان مؤثر دارد. به طور متوسط، میانگین بقای پنج‌ساله برای درجه اول بدخیمی کندروسارکوم توسط بیش از ۸۰٪ بیماران، با درجه دوم – ۵۰٪ و با درجه سوم – حدود ۳۰٪ عبور می‌کند.
شایان‌ذکر است که احتمال بهبودی بیماران بالای ۴۰ سال بیشتر است. پس از درمان، به‌منظور تشخیص عود احتمالی به‌موقع، یک معاینه پیشگیرانه باید به طور منظم انجام شود.
دیدگاه کاربران