علت درد گردن چیست ؟ درمان های خانگی و پزشکی

درد گردن  یکی از شایع‌ترین دردهای استخوانی و عضلانی است که سن‌ و سال مشخصی ندارد. تمامی افراد در همه گروه‌های سنی در معرض این درد هستند. درد گردن در افرادی که به مدت طولانی مجبور به نشستن بر روی صندلی و فعالیت‌هایی چون کار با کامپیوتر هستند، بیشتر از سایر افراد است و در زنان نیز بیشتر از مردان دیده می‌شود. در ادامه این بخش با ما همراه باشید تا با دلایل ایجاد درد گردن، علائم و راهکارهای درمانی آن آشنا شوید.

علت‌های ایجاد درد گردن

درد گردن علت‌های مختلفی دارد. در اغلب موارد این درد ناشی از فرسایش مهره‌های گردن می‌باشد که به علت افزایش سن و استفاده زیاد از گردن و بازوها رخ می‌دهد. در واقع می‌توان گفت در ۹۰ درصد موارد مشکلات مکانیکی هستند که باعث ایجاد درد گردن می‌شوند. این مشکلات عبارتند از:

کشیدگی عضلات

کشیدن عضلات گردن یکی از مهم‌ترین دلایل ایجاد درد گردن است که معمولا به دلیل خوابیدن در موقعیت نامناسب یا فعالیت‌ فیزیکی زیاد، مانند نشستن طولانی‌مدت پشت کامپیوتر، رانندگی و … رخ می‌دهد.

آرتروز

آرتروز از جمله بیماری‌های مفصلی است که در اثر کهولت سن اتفاق می‌افتد. در این حالت دیسک‌های بین‌مهره‌ای باریک شده و فشار زیادی را به مهره‌ها وارد می‌آورند. در این مواقع مهره‌ها شروع به تولید بخش‌های زائد استخوانی می‌کنند تا فشار وارد شده را کاهش دهند. رشد استخوان‌های زائد باعث فشار بر روی اعصاب شده و دردهای موضعی را در ناحیه گردن ایجاد می‌کند.

بیرون‌زدگی دیسک

بیرون ‌زدگی یا فتق دیسک یکی از رایج‌ترین دلایل ایجاد درد گردن است که در اغلب موارد درد بازو را نیز به همراه دارد. در واقع بیرون‌زدگی دیسک در موارد شدید به اعصاب گردن فشار وارد کرده و باعث ایجاد درد در ناحیه بازو می‌گردد. فتق دیسک ممکن است مشکلات دیگری چون  عدم احساس  یا کاهش قدرت عضلانی را نیز به دنبال داشته باشد.

تنگی کانال نخاعی

تنگی کانال نخاعی از دیگر دلایل ایجاد درد در ناحیه گردن است که در اثر فشار بر روی طناب نخاعی ایجاد می‌شود. در صورتی که این فشار به نخاع آسیب وارد کند، فرد بیمار دیگر احساس درد ندارد بلکه علائمی چون بی‌حسی در ناحیه پا، ضعیف شدن بدن و حتی از دست دادن کنترل ادرار یا مدفوع را مشاهده می‌کند.

آسیب‌دیدگی بافت گردن

آسیب بافت نرم گردن از دیگر دلایل ایجاد درد در این ناحیه است که به دلیل حرکت سریع گردن به سمت جلو و عقب رخ می‌دهد. این حرکت ممکن است در اثر یک حادثه مانند تصادف اتفاق بیفتد. در این حالت فرد ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از ایجاد ضربه، احساس درد و سفتی در ناحیه گردن دارد.
همان‌طور که در بالا اشاره شد، در اغلب موارد مشکلات مکانیکی باعث ایجاد درد گردن هستند، اما دلایل دیگری نیز وجود دارد که باعث ایجاد این درد می‌شود. این دلایل، که با عنوان مشکلات سیستماتیک شناخته می‌شوند، شامل  بیماری‌ها و اختلالاتی چون ایجاد تومور، اسپوندیلیت آنکیلوزان، آرتریت‌ گیجگاهی، آرتریت روماتوئید و عفونت می‌باشند.

درمان‌های خانگی برای رفع درد گردن

درد گردن در اغلب موارد به دلیل فعالیت زیاد و گرفتگی عضلات اتفاق می‌افتد و نیاز به درمان جدی ندارد. در این مواقع به راحتی با روش‌های ساده خانگی مانند گرمادرمانی، سرمادرمانی، ماساژ، حرکات ملایم ورزشی، تغییر سبک زندگی  و … می‌توانید درد را تسکین دهید و کشیدگی و اسپاسم ایجاد شده را برطرف سازید. حتی اگر درد گردن به دلیل مشکلات جدی‌تری نیز اتفاق افتاده باشد، پزشک از روش‌های زیر برای کاهش درد و رفع التهاب ایجاد شده استفاده می‌کند. این روش‌ها عبارتند از: 

• فعالیت‌های خود را کمتر کنید و اگر ورزش می‌کنید، برای چند روز آن را کنار بگذارید. دقت داشته باشید که نباید هیچ‌گونه فشاری به گردن خود وارد کنید. چند روز استراحت کنید و پس از بهبودی به تدریج فعالیت‌های خود را از سر بگیرید.
• گرما درمانی و سرما درمانی از جمله قدیمی‌ترین روش‌های تسکین دردهای عضلانی هستند که معمولا در این مواقع پیشنهاد می‌شوند. برای انجام این کار، در روزهای ابتدایی شروع درد، یک کیسه یخ را بر روی منطقه آسیب‌دیده قرار دهید و این کار را تا ۴۸ ساعت تکرار کنید. پس از آن از کیسه آب گرم یا دوش آب گرم برای ادامه درمان استفاده نمایید.  
• در صورتی که درد شدیدی در ناحیه گردن احساس می‌کنید و توانایی تحمل آن را ندارید، می‌توانید از قرص‌های مسکن مانند ایبو پروفن یا استامینوفن برای کاهش درد استفاده نمایید.
• انجام حرکات کششی در ناحیه سر و گردن به بهبودی شما کمک فراوانی می‌کند. سر خود را به آرامی به اطراف تکان دهید و این کار را چند بار در روز تکرار کنید.
• در زمان استراحت یا فعالیت‌های روزانه گردن خود را در یک وضعیت مناسب قرار دهید. دقت داشته باشید که وضعیت نامناسب گردن، یکی از مهم‌ترین علت ایجاد درد می‌باشد.
• سعی کنید هر چند وقت یک بار وضعیت بدن خود را تغییر دهید و آن را ثابت نگه ندارید.
• هیچ‌گاه گوشی تلفن را بین شانه و گردن خود قرار ندهید. این کار فشار زیادی را به گردنتان وارد می‌کند و در طولانی‌مدت باعث گرفتگی عضلات می‌گردد.
• ماساژ گردن از جمله کارهایی است که باعث تسکین درد و رفع گرفتگی عضلات می‌شود. این کار را به آرامی انجام دهید.
• برای خواب از یک بالش مخصوص و مناسب استفاده کنید. بالش شما نباید باعث درد بیشتر گردن شود.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که کشیدگی عضلات باعث ایجاد درد در ناحیه گردن شده باشد، پس از چند روز بهبود می‌یابد و مشکلی را برای فرد ایجاد نمی‌کند. بنابراین، اگر ضربه‌ای به گردنتان وارد نشده است، درمان‌های عنوان شده در بالا را بکار بگیرید تا هرچه سریع‌تر بهبود یابید. در صورتی که پس از دو هفته هیچ تغییری در شرایط خود مشاهده نکردید، به پزشک مراجعه نموده و علت درد را جویا شوید.  ممکن است دچار مشکل جدی‏تر و پیچیده‌تری باشید که باید به سرعت آن را پیگیری کنید.

درمان‌های پزشکی برای رفع درد گردن

زمانی که فرد به علت درد گردن به پزشک مراجعه می‌کند، ابتدا سابقه پزشکی او مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت از معاینات فیزیکی برای تشخیص درد بیمار استفاده می‌شود. در صورتی که بیمار به درمان‌های اولیه هیچ واکنشی نشان ندهد، پزشک از عکس‌برداری رادیولوژی، اسکن ام‌آرآی یا پرتونگاری کامپیوتری برای بررسی سایر مشکلات مربوط به گردن مانند بافت نرم گردن، بیرون‌زدگی دیسک، تنگی کانال نخاعی، تومورها  یا آسیب‌های عصبی استفاده می‌کند. سپس با توجه به اختلال ایجاد شده، درمان موردنظر را به بیمار پیشنهاد می‌دهد. رایج‌ترین درمان‌های پزشکی برای رفع درد گردن عبارتند از:

 تجویز دارو

داروهای ضد التهاب غیر استروئید، داروهای ریلکس‌کننده عضلات و داروهای ضد درد اوپیوئید، از جمله داروهایی هستند که برای کاهش درد گردن بیمار تجویز می‌شوند. گاهی اوقات نیز پزشک از تزریق داروهای موضعی برای رفع مشکل بیمار استفاده می‌کند.

فیزیوتراپی

فیزیوتراپی در اغلب مواقع یک برنامه درمانی مشخص دارد که توسط پزشک متخصص برای بیمار تجویز می‌گردد. فیزیوتراپ ممکن است در کنار تمرینات حرکتی از درمان‌های دیگری چون سرمادرمانی یا گرما درمانی، ماساژ درمانی و امواج مافوق صوت برای تسکین درد و کاهش گرفتگی و سفتی عضلات گردن استفاده کند. تمرینات ورزشی ملایم نیز از جمله مواردی است که باعث تقویت عضلات و افزایش دامنه حرکتی گردن بیمار می‎شود. این تمرینات در مراحل اولیه توسط فیزیوتراپ انجام می‌شود و سپس بیمار می‌تواند در خانه این حرکات را تکرار کند تا به نتیجه مطلوب و موردنظر دست یابد.

تزریق دارو

در صورتی که گردن درد مزمن باشد و درد زیادی را برای بیمار ایجاد کند از تزریق کورتیزون برای کاهش درد و التهاب ایجاد شده استفاده می‎شود. کورتیزون یک داروی مسکن نیست، بلکه تنها یک داروی کاهش دهنده التهاب است. کورتیزون به طور مستقیم در اطراف مفصل یا عصب ملتهب شده تزریق می‌گردد و از این طریق به کاهش درد سریع بیمار کمک می‌کند. در اغلب موارد به همراه کورتیزون مواد بی‌حسی نیز به محل آسیب‌دیده تزریق می‌شود. به همین دلیل بیمار سریعا با کاهش موقت درد مواجه می‌گردد. در این فاصله   کورتیزون به تدریج بر روی مفاصل تاثیر گذاشته و در دراز مدت باعث ترمیم و بهبود آن‌ها می‌شود. 

گردنبند طبی

استفاده از گردن‌بند طبی یکی دیگر از راهکارهای پزشکی برای تسکین درد گردن است. بریس‌ها و دیگر ابزارهای نگهدارنده گردن با محدود کردن حرکات و ثابت نگه داشتن وضعیت گردن، به تحمل وزن سر  کمک کرده و فشارهای وارد بر آن را کاهش می‌دهند. در این زمان عضلات گردن فرصت استراحت و بازیابی عملکردهای عادی خود را پیدا می‌کنند.

ترکشن

ترکشن یا کشش ستون فقرات، از جمله درمان‌هایی است که در کنار دیگر درمان‌ها برای کاهش درد گردن پیشنهاد می‌شود. این روش برای مواقعی که فرد دچار  آرتروز گردن یا بیرون‌زدگی دیسک شده است، بسیار مفید می‌باشد. کشش ستون فقرات باعث افزایش فضای اطراف اعصاب شده و فشار را از روی آن‌ها برمی‌دارد و از این طریق باعث کاهش درد می‌شود. دقت داشته باشید که این کار باید توسط پزشک متخصص انجام شود.

کایرو پراکتیک

کایرو پراکتیک یا درمان دستی بخشی از برنامه درمانی مربوط به درد گردن است که از   تکنیک‌ فلکشن دیستراکشن، دستکاری ستون فقرات با کمک ابزار، ماساژ تراپی، بافت ‌درمانی نرم، تکنیک‌های دستی کشش و پایداری مفصل و تراپی تریگر پوینت برای انجام کار استفاده می‌کند.

لیزر درمانی

لیزر درمانی یکی از جدیدترین روش‌های درمانی است که در آن از پرتو لیزر برای تسریع فرآیند بهبودی بیمار، استفاده می‌شود. در این‌ روش پرتوی لیزر به طور مستقیم بر روی ناحیه آسیب‌دیده تابانده می‌شود. پرتوهای لیزر توانایی عبور از لایه‌های پوست را دارند و می‌توانند از ۲ تا ۵ سانتی‌متر زیر پوست نفوذ کنند و نواحی موردنظر را تحت درمان قرار دهند. پرتوها توسط سلول‌های هدف جذب شده و به تدریج باعث بهبود بافت آسیب‌دیده می‌شوند. افرادی که از دیسک گردن رنج می‌برند و دچار گردن دردهای شدید و مزمن هستند می‌توانند از این روش برای کاهش درد، ورم و التهاب، اسپاسم و بهبود عملکرد عضلات خود استفاده کنند.

عمل جراحی

عمل جراحی آخرین راهکار درمانی است که برای درد گردن پیشنهاد می‌شود. از این روش زمانی استفاده می‌شود که نخاع بیمار دچار آسیب شده باشد و روش‌های غیرجراحی بی‌نتیجه مانده باشد. در این صورت اگر بیمار با خطرات بسیار جدی روبرو باشد، پزشک چاره‌ای جز جراحی ندارد.     

راهکارهای پیشگیری از درد گردن

همان‌طور که در بالا عنوان شد، اغلب دردهای گردن مربوط به حالت نامناسب بدن، افزایش سن و فرسایش تدریجی عضلات، استخوان‌ها و دیگر اجزای گردن است و تنها ۱۰ درصد آن مربوط به بیماری‌های جدی مانند تومور، عفونت و … می‌باشد. بنابراین، شما می‌توانید در طول مدت زندگی خود با رعایت نکاتی بسیار ساده سیر فرسایشی را به تعویق انداخته و از آسیب‌هایی که در اثر ضربه یا  سبک زندگی نادرست متوجه‌تان می‌شود، پیشگیری نمایید. نکاتی که باید به آن توجه داشته باشید عبارتند از:  

• به حالت بدن خود در هنگام نشستن، ایستادن یا خوابیدن دقت کنید. اگر ایستاده یا نشسته هستید، مطمئن شوید شانه‌های شما در یک خط مستقیم و در راستای باسنتان قرار دارند. سر شما نیز باید به گونه‌ای باشد که گوش‌هایتان دقیقا روی شانه‌ها قرار داشته باشد.
• در صورتی که مدت زمان طولانی مجبور به نشستن هستید، در دوره‌های کوتاه به خود استراحت دهید و از جایتان بلند شوید. از حرکات کششی برای استراحت بدن، گردن و شانه‌های خود کمک بگیرید.
• موقعیت میز و کامپیوترتان باید به گونه‌ای باشد که صفحه نمایش کامپیوتر دقیقا در مقابل چشمان شما قرار گیرد. صندلی‌تان را طوری تنظیم کنید که زانوها کمی پایین‌تر از باسنتان قرار داشته باشد. صندلی‌های دسته‌دار نیز به استراحت دستانتان کمک می‌کنند.
• هیچ‌گاه گوشی تلفن را بین گوش و شانه‌تان قرار ندهید. می‌توانید از یک هنسفری برای صحبت کردن استفاده کنید یا گوشی‌تان را روی بلندگو بگذارید.
• کیف‌های سنگین باعث کشیده شدن گردن شده و درد گردن را ایجاد می‌کند. از حمل کیف‌های سنگین خودداری کنید و بند آن را روی شانه‌هایتان نیندازید. می‌توانید از کوله پشتی برای حمل وسایل سنگین کمک بگیرید و وزن کوله را بر روی هر دو شانه‌ تقسیم کنید.
• شرایط خواب خود را تنظیم کنید. سر و گردن شما باید هم‌طراز با بدنتان باشد. یک بالش کوچک زیر گردنتان قرار دهید. به پشت بخوابید و در زیر ران پاهایتان نیز یک بالش بگذارید تا ماهیچه‌های ستون فقراتتان در یک سطح قرار گیرند.
• سیگار کشیدن را ترک کنید. سیگار برای بدن ضررهای بسیاری دارد و خطر ابتلا به درد گردن را نیز افزایش می‌دهد.