علائم دیسک گردن حاد، خفیف و مزمن چیست؟
فتق دیسک گردن یک اختلال شایع ستون فقرات است که می‌تواند باعث درد در گردن یا بازو شود. چیزی که درد را تعیین می‌کند، تشکیل فتق یا حتی جابجایی احتمالی دیسک گردن نیست، بلکه فشرده شدن توسط فتق یا دیسک جابه‌جا شده یکی از اعصاب خارج شده از ستون فقرات و یا فشرده شدن طناب نخاعی است.
هنگامی که فتق دیسک منجر به فشرده‌سازی عصب خروجی می‌شود، به این وضعیت رادیکولوپاتی می‌گویند. هنگامی که فتق دیسک منجر به فشردگی طناب نخاعی می‌شود، به آن میلوپاتی می‌گویند. زمانی که هم اعصاب خروجی و هم طناب نخاعی تحت تاثیر قرار می‌گیرند، با بیماری به نام میلورادیکولوپاتی روبرو هستیم.
دیسک‌های بین مهره‌ای چیست؟
دیسک‌های بین مهره‌ای بالشتک‌های فیبروغضروفی هستند که به عنوان سیستم ضربه‌گیر ستون فقرات عمل می‌کنند و از ساییدگی مهره‌ها به یکدیگر جلوگیری می‌کنند. دیسک بین مهره‌ای سه وظیفه اصلی دارند:
- آنها به عنوان ضربه‌گیر در ستون فقرات عمل می‌کنند که بین یک مهره و مهره دیگر قرار می‌گیرند.
- آنها به عنوان رباط‌های قوی عمل می‌کنند که مهره‌های ستون فقرات را در کنار هم نگه می‌دارند.
- آنها مفاصل غضروفی هستند که امکان تحرک جزئی ستون را فراهم می‌کنند.
قسمت‌های دیسک‌های بین مهره‌ای
دیسک‌های بین مهره‌ای دو جزء اصلی دارند: قسمت بیرونی سخت و هسته داخلی نرم
حلقه فیبری
این لایه بیرونی سخت از الیاف کلاژن متحدالمرکز تشکیل شده است که دیسک را به اندازه کافی قوی می‌کند تا از لایه داخلی نرم آن محافظت کند. حلقه فیبری به تحمل بارهای سنگین روی ستون فقرات و جذب ضربه کمک می‌کند.
هسته پالپوزوس
این فضای داخلی ژلاتینی یک شبکه شل از الیاف است که در یک ژل موکوپروتئینی معلق و در داخل حلقه فیبری محافظت می‌شود. هسته خمیری بالشتک و انعطاف پذیری بیشتری در حرکت ایجاد می‌کند.
ستون فقرات از ۲۴ استخوان متحرک به نام مهره تشکیل شده است و بنابراین در مجموع دارای ۲۳ دیسک بین مهره‌ای است که هر کدام بین دو جسم مهره قرار می‌گیرند. در هر سطح از دیسک، یک جفت عصب نخاعی از نخاع خارج شده و به سمت بدن منشعب می‌شود.
فتق دیسک چیست؟
فتق دیسک زمانی رخ می‌دهد که قسمت بیرونی دیسک ستون فقرات (آنولوس فیبروزوس) پاره شود و قسمت داخلی (نوکلئوس پالپوزوس) بیرون بزند. بخش داخلی دیسک که اکسترود می‌شود می‌تواند اعصاب مجاور را تحریک یا فشرده کند و باعث تشعشع درد شود. هرگونه تماس بین اعصاب و پروتئین‌های التهابی در هسته دیسک یا فشار از خود دیسک بر روی اعصاب ستون فقرات، می‌تواند منجر به درد، بی حسی، سوزن سوزن شدن یا علائم دیگر شود. بیشتر فتق دیسک‌ها در ناحیه کمری ستون فقرات ایجاد می‌شود.
فتق دیسک گردن
بخش گردنی ستون فقرات وزن سر را تحمل می‌کند و به آن اجازه می‌دهد تا به سمت جلو ، عقب، پهلو خم شود و آن را ۱۸۰ درجه بچرخاند. ۷ مهره گردنی با شماره C1 تا C7 وجود دارد. در ستون فقرات گردنی ۶ دیسک وجود دارد که در جلوی ستون فقرات قرار می‌گیرند و هر یک از ۷ مهره گردنی را به هم متصل می‌کنند. در پشت ستون فقرات در هر سطح، یک ریشه عصبی از کانال نخاعی خارج می‌شود و از طریق گردن، شانه و بازو به سمت دست و انگشتان می‌رود.
هر دیسک گردن بین مهره‌های مجاور (یکی در بالا و دیگری در پایین) قرار دارد تا بدن مهره‌ها را تحت فشار قرار دهد و به توزیع بار از گردن و سر کمک کند. هنگامی که فتق دیسک در ناحیه گردنی ستون فقرات بیرون می‌زند، می‌تواند باعث دردی شود که از شانه به بازو و انگشتان می‌رسد و همچنین علائم عصبی ایجاد می‌کند. سطوح ستون فقرات گردنی که در آن فتق دیسک بیشتر رخ می‌دهد، سطح C5-C6 و سطح C6-C7 است.
علائم دیسک گردن حاد، خفیف و مزمن
فتق دیسک گردن می‌تواند انواع مختلفی از درد ایجاد کند، همچنین می‌تواند هیچ علامتی نداشته باشد. درد ممکن است در گردن، بازو و دست باشد. گاهی اوقات ممکن است بی حسی یا ضعف در بازو یا دست نیز وجود داشته باشد. بسته به اینکه کدام دیسک آسیب دیده و کدام ریشه عصبی تحت تأثیر قرار گرفته یا ملتهب شده است، علائم ممکن است متفاوت باشند. اگر نخاع تحت تأثیر قرار گرفته باشد، درد ممکن است در هر دو بازو یا در قسمت پایین بدن باشد. از دست دادن کنترل روده یا مثانه نیز نتایج نادر اما ممکن است.
درد گردن یا بازو ناشی از فتق دیسک گردن می‌تواند چند روز طول بکشد یا مزمن شود و ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد. وقتی درد گردن یا بازو ناشی از فتق دیسک باشد، علائم معمولاً در عرض ۴ تا ۶ ماه کاملاً برطرف می‌شوند، اگرچه ممکن است خود دیسک بهبود نیابد.
سایرعلائم دیسک گردن حاد، خفیف و مزمن
برخی از علائم و نشانه‌های رایج دیسک گردن عبارتند از:
- گردن درد: این درد معمولا پشت یا کنار گردن را درگیر می‌کند. می‌تواند از خفیف تا شدید یا سوزان متغیر باشد.
- کمر درد
- درد رادیکولار: این درد می‌تواند از یک عصب فشرده در گردن به شانه، بازو، دست و یا انگشتان تابش کند. گاهی اوقات ممکن است شبیه شوک الکتریکی باشد.
- سفتی گردن: درد ممکن است برخی از حرکات در گردن را محدود کند و دامنه حرکتی آن را کاهش دهد.
درد ناشی از فتق دیسک گردن در طول فعالیت‌های خاص، مانند ورزش یا وزنه‌برداری، تشدید می‌شود و بدتر می‌شود. برخی از موقعیت‌های سر، مانند چرخش به یک طرف یا کج کردن سر به جلو، می‌تواند درد را بدتر کند.
علائم و نشانه‌های کمتر رایج
علائم و نشانه‌های کمتر شایع فتق دیسک گردن می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- درد، گزگز، بی حسی و یا ضعف در هر دو دست و یا هر دو پا
- مشکلات هماهنگی یا راه رفتن
- مشکل در کنترل مثانه یا روده
هر یک از این علائم نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد.
علت فتق دیسک گردن چیست؟
شایع‌ترین علت فتق دیسک گردن عبارتند از:
ساییدگی و تخریب دیسک در طول زمان
با افزایش سن، دیسک ستون فقرات به طور طبیعی رطوبت خود را از دست می‌دهد و انعطاف پذیری و مقاومت آن کمتر می‌شود. احتمال ایجاد ترک و پارگی در دیسکی که محتوای آب کمتری دارد بیشتر است.
ضربه
ضربه مستقیم به ستون فقرات می‌تواند باعث پارگی یا فتق دیسک شود.
تشخیص فتق دیسک گردن
تشخیص فتق دیسک گردن شامل یک فرآیند ۳ مرحله‌ای است:
گرفتن شرح حال
تاریخچه بیمار شامل هرگونه بیماری مزمن، آسیب‌های قبلی یا دردهای قبلی پشت و گردن بررسی می‌شود.
معاینه بدنی
گردن لمس می‌شود تا هر ناحیه‌ای که دارای تورم یا درد است را بررسی کند. همچنین دامنه حرکتی گردن و همچنین هرگونه نشانه‌ای از نقص عصبی در بازوها مانند مشکلات رفلکس، بی حسی و یا ضعف را بررسی می‌کند.
تست‌های تصویربرداری
تست تصویربرداری می‌تواند نشان دهند که آیا دیسک شروع به صاف شدن یا حرکت از موقعیت طبیعی خود کرده است یا خیر. تست‌های تصویربرداری شامل موارد زیر می‌شود :
- MRI: بهترین روش برای تجسم فتق دیسک
- میلوگرافی: معاینه اشعه ایکس که شامل استفاده از سوزنی است که ماده حاجب را آزاد می‌کند. سوزن وارد کیسه‌ای (دورا ماتر) می‌شود که طناب نخاعی و اعصاب را احاطه کرده است.
کلام آخر
فتق دیسک گردن می‌تواند انواع مختلفی از درد را ایجاد کند، اما هیچ علامتی نیز ندارد. درد ممکن است در گردن، بازو و یا دست باشد. گاهی اوقات ممکن است بی حسی یا ضعف در بازو یا دست نیز وجود داشته باشد. درد گردن یا بازو ناشی از فتق دیسک گردن می‌تواند چند روز طول بکشد یا مزمن شود و ماه‌ها یا سال‌ها تداوم یابد.
دیدگاه کاربران